Atrybuty barefoot butów (Część 1): But o anatomicznym kształcie

Be Lenka logo Be Lenka
01.07.2024
Atrybuty barefoot butów (Część 1): But o anatomicznym kształcie

Barefoot buty na pierwszy rzut oka różnią się od zwykłych, konwencjonalnych butów. Zasadniczo mówimy o czterech podstawowych atrybutach, jakie musi spełniać but, aby można go było określić jako barefoot. Te atrybuty to anatomiczny kształt buta, lekkie i elastyczne materiały, zerowy drop oraz cienka, elastyczna podeszwa. W serii artykułów omówimy te atrybuty bardziej szczegółowo i porównamy poszczególne cechy barefoot butów z butami konwencjonalnymi. Pierwszy artykuł z serii poświęcony będzie atrytutowi, który na pierwszy rzut oka odróżnia barefoot buty od butów konwencjonalnych – kształtowi buta. Przedstawiamy barefoot atrybut nr 1 – anatomiczny kształt buta.

Obsah článku

Buty dopasowane do stopy

Człowiek rodzi się boso. Ludzka stopa była całkowicie samowystarczalna i nie potrzebowała żadnych pomocy, aby doskonale funkcjonować. Przez tysiąclecia nasi przodkowie chodzili boso. Z biegiem czasu, wraz z ewolucją człowieka, pojawiła się potrzeba świadomej ochrony swojego organizmu przed wpływami środowiska. Najpierw tworzono proste formy ubioru, stopniowo dodawano prymitywne zabezpieczenia nóg. Przez długi czas człowieka zadowalały skóry i futra owijane wokół nóg, które chroniły je przed urazami, a jednocześnie zapewniały komfort termiczny. W miarę ewolucji człowieka i doskonalenia jego umiejętności, prymitywne formy odzieży i obuwia zaczęły przybierać bardziej wyrafinowane i zaawansowane technologicznie formy. Obuwie zaczęło zasadniczo przypominać to, co znamy dzisiaj. Buty zostały stworzone, aby chronić stopę. A co najważniejsze, buty zostały stworzone według stopy i z poszanowaniem jej kształtu. Cóż, przynajmniej na początku. 

Wraz z rozwojem ludzkości i zmianą wymagań kulturowych i społecznych, buty zostały poddane analizie, a pogląd społeczeństwa na tę pierwotnie czysto funkcjonalną materię zmienił się zasadniczo. Buty i oczywiście cała odzież zaczęto postrzegać przede wszystkim jako kwestię estetyczną. To tak, jakby ktoś całkowicie zapomniał, po co je nosi. Kształt buta zaczął się zmieniać, przestał szanować anatomię stopy i zaczął bardziej dostosowywać się do trendów mody. But stawał się coraz węższy, ponieważ wąska stopa była postrzegana jako estetyczna. Płaskie podeszwy zastąpiono modnymi obcasami, dzięki którym człowiek był nie tylko wyższy, ale także jego nogi wyglądały bardziej elegancko. Obcasy były noszone w równym stopniu przez panie, jak i panów. Uzupełnieniem miękkich i elastycznych skór były sztywne i ciężkie materiały. Przede wszystkim musiały przypaść jej do gustu buty, funkcjonalność czy wręcz wygoda zeszły na drugi plan. Z biegiem czasu, choć współczesne społeczeństwo przynajmniej częściowo zrezygnowało z niepraktycznych materiałów i krojów, zachowało wąski kształt buta. Smukła stopa od wieków uznawana jest za normę estetyczną. 

Kiedy mówimy „buty dopasowane do stopy”, w pierwszej chwili myśli się, że to automatyczne, dlaczego przywiązujemy do tego tak dużą wagę. Jak jednak widać, nie jest to takie oczywiste, gdyż but dopasowany do stopy przestał być „w modzie” kilka wieków temu i tendencja ta utrzymuje się do dziś. Na szczęście, podobnie jak w toku niekończącej się ewolucji mody, stopniowo odrzucono niepraktyczne kształty i materiały, tak wiele osób dzisiaj porzuca nienaturalny kształt i wraca do swoich korzeni – do butów naturalnie ukształtowanych według ludzkiej stopy. W XXI wieku obuwie Barefoot przywraca aspekt zdrowego buta, który szanuje biomechanikę i kształt stopy, funkcjonalnie chroni ją przed wpływami zewnętrznymi, a także spełnia wymagania estetyczne współczesnego społeczeństwa. Barefoot, rewolucyjny sposób noszenia butów (a jednak koncepcja stara jak sama ludzkość), oferuje buty dopasowane do stopy. 

Anatomiczny kształt uwzględniający naturalną biomechanikę stopy

Dlaczego ważne jest, aby but był ukształtowany zgodnie z ludzką stopą i respektował jej naturalną biomechanikę? Dlaczego buty o anatomicznym kształcie to jedyny słuszny wybór, jeśli chcemy mieć zdrowe i funkcjonalne stopy? 

Buty o anatomicznym kształcie kopiują i szanują anatomię stopy oraz wspierają jej biomechanikę, a tym samym naturalne działanie stopy. Dzięki swojemu kształtowi stwarza dla niego własne warunki, zapewnia wystarczającą przestrzeń, aby mogła swobodnie poruszać się podczas ruchu, nic go nigdzie nie krępuje, nie uciska i nie ogranicza. Szeroki but pozwala paluchowi naturalnie rozszerzać się podczas ruchu i tym samym spełniać swoją funkcję. 

Sami możemy łatwo zobaczyć, jak naturalnie pracuje stopa, nie potrzebujemy żadnych wykresów ani skomplikowanych zdjęć anatomicznych. Spróbuj przeprowadzić mały eksperyment w zaciszu własnego domu. Zdejmij buty i skarpetki. Eksperyment ma dwie fazy. W pierwszej części załóż gumkę na palce tak, aby palce do siebie przylegały. Tak wyglądają palce w tradycyjnym bucie z wąskim czubkiem. Zacznij chodzić po płaskiej powierzchni. Zwróć uwagę na to, jak chodzisz, jak zachowują się Twoje stopy, kiedy chodzisz. Prawdopodobnie nie radzisz sobie zbyt dobrze, a twoja równowaga też nie jest najlepsza, prawda? Po pewnym czasie możesz nawet poczuć, jak poszczególne partie stopy ulegają przeciążeniu i zaczynają boleć. Czas przejść do drugiej fazy eksperymentu. Zdejmij gumki, poćwicz trochę palce, rozluźnij je. Zacznij znowu chodzić, tym razem zupełnie boso i swobodnie. Po chwili zacznij zwracać uwagę na swoje stopy i poczuj, jak zachowują się palce u nóg, gdy nadepniesz na nie, gdy nic ich nie ogranicza. Możesz zauważyć, że przy odbiciu palce rozkładają się jak wachlarz. Zapewnia to lepszą stabilność i większą powierzchnię odbijającą. Ciężar ciała rozkłada się równomiernie, nie dochodzi do nierównomiernego obciążania poszczególnych partii stopy. Dokładnie tak powinna działać ludzka stopa. Często tego uniemożliwiamy noszeniem nieodpowiednich butów. 

To, czego nie możemy zobaczyć gołym okiem w tym prostym eksperymencie, to mięśnie, kości, stawy, ścięgna i przyczepy, z których każdy ma swoją specyficzną rolę. Podczas chodzenia boso zaangażowana jest każda najmniejsza część stopy i swoją rolą dopełnia ten wyjątkowy wynalazek funkcjonalny, jakim niewątpliwie jest ludzka stopa. Dzięki temu, że w ruch zaangażowana jest cała stopa, nie dochodzi do przeciążenia poszczególnych jej części i osłabienia pozostałych, ciężar ciała jest doskonale rozłożony pomiędzy trzema głównymi punktami podparcia stopy. Jest to naturalna biomechanika chodzenia. 

Ponieważ organizm działa na zasadzie reakcji łańcuchowej, to sposób pracy naszych stóp wpływa bezpośrednio na cały organizm, począwszy od nóg, przez kręgosłup, aż po głowę. Kiedy wszystko działa tak, jak powinno, aparat szkieletowo-mięśniowy nie jest przeciążony, ciało się prostuje, a nawet znikają bóle głowy i szyi, które mogły powstać na skutek reakcji łańcuchowej z niefunkcjonującą stopą. To jest stan, który chcemy osiągnąć i możemy go osiągnąć jedynie chodząc boso, lub symulując to w życiu codziennym, gdy warunki nie pozwalają nam chodzić zupełnie bez butów. Dlatego ważne jest, aby wybierać buty o anatomicznym kształcie, który uwzględnia kształt stopy i wspiera naturalną biomechanikę stopy. 

Zalety buta o anatomicznym kształcie

Noszenie anatomicznie ukształtowanych barefoot butów niesie ze sobą wiele korzyści dla ciała i umysłu. Przyjrzyjmy się kilku z nich razem. Czego możemy się spodziewać, jeśli zdecydujemy się na zmianę butów, które więzią nasze stopy w dyskomforcie, na anatomicznie ukształtowane barefoot buty, zapewniające nieskończoną swobodę ruchów? 

Niezrównany komfort

Anatomicznie ukształtowane barefoot buty dzięki swojemu kształtowi zapewniają stopie wystarczającą ilość miejsca na ruch. Stopa w bucie porusza się naturalnie, nigdy nie jest statycznie na swoim miejscu. Wąski but omija go zatem i powoduje dyskomfort. Obszerna przestrzeń w barefoot bucie pozwoli stopie na swobodne i naturalne poruszanie się. Dlatego barefoot buty są tak wygodne. Statystycznie mówią, że osoby noszące barefoot buty mogą wytrzymać w swoich butach znacznie dłużej niż osoby noszące buty tradycyjne. 

Zapobieganie urazom, problemom zdrowotnym stóp i deformacjom

Pożegnaj siniaki, pęcherze i wrastające paznokcie. Często są one spowodowane nieodpowiednim i wąskim obuwiem. Jak już powiedzieliśmy, stopa porusza się w bucie. Im węższy but, tym bardziej skóra ociera się o but, co prowadzi do siniaków i pęcherzy. Jeśli but naciska lub uderza w duży palec u nogi z boku lub z przodu, może to spowodować wrastanie paznokci w łożysko paznokcia. Wąskie palce i pięta zakłócają naturalny rozkład ciężaru i przenoszą go na przednią część stopy. To z kolei może prowadzić do powstawania haluksów i palców młotkowatych. Krótko mówiąc, wąski but może prowadzić do deformacji, kontuzji lub innych problemów ze stopami. Anatomicznie ukształtowany but nie uciska, nie ociera o stopę, nie ogranicza, nie omija. Dlatego też, jeśli wybierzemy odpowiedni rozmiar i model dostosowany do naszej stopy, nie musimy obawiać się siniaków i pęcherzy czy wrastających paznokci (na wrastanie paznokci może wpływać kilka czynników, a jednym z nich jest nieodpowiednie obuwie). Barefoot buty sprawdzają się również jako niezawodna profilaktyka haluksów, łagodniejsze haluksy mogą nawet częściowo lub całkowicie zniknąć w przypadku noszenia barefoot butów, dzięki temu, że kształt buta wspiera naturalne rozmieszczenie palców. 

Poprawa ruchomości i siły palców

Dzięki temu, że szeroka przednia część anatomicznie ukształtowanego buta zapewnia wystarczającą ilość miejsca na naturalny ruch palców, z biegiem czasu poprawia się ruchliwość palców, a one stają się mocniejsze. Nasze stopy, a zwłaszcza palce, przez wiele lat cierpiały uwięzione w wąskich butach, dlatego potrzebują czasu i cierpliwości, aby na nowo odkryć swoją misję oraz odzyskać utraconą siłę i funkcjonalność. Zmieniając buty na barefoot, robimy pierwszy krok w kierunku ich powrotu do zdrowia. Jeśli włączymy do naszej codziennej rutyny regularne ćwiczenia stóp i palców , z czasem znów będziemy mogli cieszyć się zdrowymi i funkcjonalnymi stopami, które z radością będą nas nieść tam, dokąd zaprowadzi nas serce, przez wiele lat. 

Poprawa krążenia krwi

Ponieważ anatomicznie ukształtowany but wspiera naturalny ruch stopy, która po nadepnięciu toczy się na całej długości, pomaga poprawić krążenie krwi i ogólne krążenie stopy. Jeśli cierpisz na syndrom zimnych stóp, zmiana butów na boso może pomóc Ci się go pozbyć na dobre. Nie wspominając, że krew transportuje tlen i składniki odżywcze potrzebne komórkom do funkcjonowania. Przy dobrym krążeniu krwi te składniki odżywcze docierają nawet do najbardziej odległych i „zapomnianych” komórek. 

Ulga w bólu i zmęczeniu nóg

Dzięki wsparciu naturalnej biomechaniki stopa jest mniej podatna na zmęczenie i ból nawet po całym dniu spędzonym w anatomicznie ukształtowanym barefoot bucie. Pojawiają się najczęściej właśnie dlatego, że konwencjonalne obuwie popycha stopę, omija ją, nie pozwala jej na naturalną pracę podczas chodzenia. Bolą palce u nóg i pięt na skutek nieprawidłowego rozłożenia ciężaru, paluch na skutek nacisku na palce. Barefoot buty przynoszą ulgę w tych bólach i znacząco zmniejszają syndrom ciężkich i zmęczonych nóg (dzięki krążeniu krwi, patrz wyżej). 

Poprawa postawy

Jak już kilkakrotnie wspomniano, organizm działa na zasadzie reakcji łańcuchowej. Dzięki temu, że w anatomicznie ukształtowanym bucie stopa znajduje się w naturalnej pozycji i nic nie ogranicza jej biomechaniki, poprzez łańcuch działań i reakcji bezpośrednio wpływa na to, jak trzymamy ciało i gdzie znajduje się nasz środek ciężkości. Nosząc barefoot buty, środek ciężkości przesuwa się tam, gdzie powinien, ciało nie jest odchylone od swojej osi, poprawia się ogólna pozycja i postawa ciała. To z kolei może prowadzić do złagodzenia bólu pleców, szyi czy bólów głowy. Może także odciążyć nasze stawy kolanowe i biodrowe, które na skutek złej postawy mogą być przeciążone. Jak to mówimy, ciało to jedna wielka reakcja łańcuchowa ☺. Dlatego korygując trzeba zacząć od podłogi (dosłownie ;) ).. 

Wspieranie prawidłowego stereotypu chodzenia

Obszerna przestrzeń na palce sprzyja ich naturalnemu rozmieszczeniu i rozprzestrzenianiu się podczas chodzenia. Ma to bezpośredni wpływ na sposób, w jaki chodzimy. Domyślnie w konwencjonalnym obuwiu ludzie przechodzą przez pięty, ponieważ palce u nóg nie mogą spełniać swojej funkcji. Jest to również powód, dla którego wiele osób cierpi na ból pięt. Chociaż pięta dobrze amortyzuje, nie jest w stanie wytrzymać i amortyzować wszystkich wstrząsów w dłuższej perspektywie, szczególnie na twardych powierzchniach, takich jak beton, asfalt lub twarde wykładziny podłogowe. Nosząc anatomicznie ukształtowane barefoot buty, stereotyp chodzenia stopniowo się zmienia, stąpamy po środkowej lub przedniej części nogi, stopie i stopniowo się toczymy. Ten stereotyp jest uważany za prawidłowy. Funkcjonalne palce, które mają wystarczająco dużo miejsca podczas ruchu, zapewniają wystarczającą powierzchnię odbicia podczas stąpania, wspierają równowagę, a brzuśce palców doskonale amortyzują wstrząsy. 

Poprawa wydajności fizycznej

Na koniec wisienka na torcie. Wszystkie wyżej wymienione korzyści, takie jak mobilność palców, zapobieganie kontuzjom, lepsze krążenie krwi i równowaga, czy prawidłowa postawa i sposób chodzenia, razem przyczyniają się do poprawy wyników, szczególnie jeśli chodzi o sport. Jeśli chcesz biegać szybciej lub osiągać lepsze wyniki, spróbuj zastąpić zwykłe buty anatomicznie ukształtowanymi barefoot butami.  

But według stopy czy stopa według buta?

Po przeczytaniu tego artykułu odpowiedź jest więcej niż oczywista – but powinien być tworzony według stopy, a nie odwrotnie. Z punktu widzenia ewolucji noszenie butów ma sens i znaczenie, zwłaszcza jeśli chodzi o ochronę stopy przed warunkami atmosferycznymi i środowiskiem, w którym poruszamy się na co dzień. Jednak nie ma już sensu noszenie obuwia, które tłumi naturalną funkcjonalność i nie odpowiada anatomii ludzkiej stopy. Noszenie takich butów na dłuższą metę przynosi więcej problemów niż korzyści. Ewolucja jako taka doprowadziła nas do punktu, w którym noszenie butów jest nieuniknione, ale z drugiej strony doskonale zadbała o to, aby stopa nawet bez nich była w pełni funkcjonalna. Dlatego jeśli chcemy zachować i wspierać jego funkcjonalność, musimy zwrócić większą uwagę na dobór obuwia, zwłaszcza na stronę funkcjonalną, ostatecznie estetyka powinna być jedynie najważniejszym punktem. Anatomicznie ukształtowane barefoot buty wspierają biologicznie normalne położenie palców, wspierają ich naturalną funkcję, która jest kluczowa dla zdrowego ruchu. Barefoot buty w niczym nie ogranicza stopy, stwarza dla stopy warunki identyczne z chodzeniem boso, z dodatkowym czynnikiem ochrony przed czynnikami zewnętrznymi - czynnikami atmosferycznymi, brudem, kontuzjami. Barefoot obuwie wspiera ewolucyjnie doskonałą biomechanikę, dostosowując się do potrzeb stopy, a nie odwrotnie. Jeśli chcemy tylko tego, co najlepsze dla naszego zdrowia i stóp, musimy dać szansę anatomicznie ukształtowanym barefoot butom, ponieważ z punktu widzenia ewolucji tylko jeden kształt jest ten właściwy. A który, to już dawno wiemy ☺.